HERBATA CZARNA / HONG CHA

Czarna herbata - tajemnica smaku i tradycji

Czarna herbata, zwana również herbatą czerwoną w chińskiej tradycji (hong cha), to napój o bogatej historii i złożonym procesie produkcji. W tym krótkim wprowadzeniu przyjrzymy się zarówno chińskiej nazwie "hong cha", jak i terminowi "herbata czarna" używanemu w krajach zachodnich. Poznamy proces pełnej fermentacji, który nadaje czarnej herbacie charakterystyczny smak oraz sposób jej parzenia, który podkreśla subtelną różnicę między różnymi odmianami. Czarna herbata, zwana także herbatą "całkowicie fermentowaną", choć nie jest to całkowicie trafne określenie*. Herbata czarna jest najczęściej określana jako "czerwona" w krajach azjatyckich ze względu na barwę jej naparu. Jest produkowana w największych ilościach na świecie, głównie w Indiach, Kenii, Sri Lance, Turcji i  Chinach.

Parzenie czarnej herbaty 

Parzenie herbaty czarnej jest prostym procesem, ale właściwe dobranie czasu parzenia i temperatury wody może znacząco wpłynąć na smak i aromat naparu. Większość czarnych herbat parzy się świeżo zagotowaną wodą o temperaturze bliskiej 100°C. Jednakże, istnieją pewne wyjątki, gdzie niższa temperatura może być bardziej odpowiednia. Na przykład, wysokiej jakości herbaty chińskie, takie jak Qi Hong Mao Feng, Jin Zhen Gold czy Jin Jun Mei zaleca się parzyć w wodzie o temperaturze 85-90°C. Podobnie, jasne herbaty czarne z pierwszego zbioru w Nepalu i Darjeelingu mogą korzystać z obniżonej temperatury parzenia.

Proporcja liści do wody wynosi zazwyczaj około 2 na 100 ml wody. Czarne herbaty tradycyjnie parzy się wrzącą wodą, pozostawiając liście na 2 do 4 minut. Herbaty łamane mogą pozostawać w naparze, a listki po pewnym czasie opadają, uwalniając intensywne aromaty. Wiele spośród odmian chińskich można zaparzać wielokrotnie, co sprawia, że są ekonomicznym i smacznym wyborem dla miłośników herbaty. Herbaty czarne można też zaparzać w stylu gongfu cha, z użyciem gaiwanu lub małego czajniczka. Proporcje liści do wody mogą się nieco różnić, ale zazwyczaj wystarczy 4-6 gramów liści na 100 ml wody.

Ważne jest także odpowiednie przechowywanie herbaty czarnej. Należy ją przechowywać w szczelnie zamkniętych i nieprzezroczystych opakowaniach, aby zapobiec utracie smaku i aromatu.

Czarna herbata właściwości

Herbata liściasta czarna nie tylko zachwyca swoim intensywnym smakiem i aromatem, ale również kryje w sobie szereg korzystnych właściwości zdrowotnych. jest bogata w polifenole, zwłaszcza flawonoidy, które pełnią funkcję silnych antyoksydantów. Zawartość przeciwutleniaczy takich jak teaflawiny i tearubiginy pomaga zwalczać wolne rodniki w organizmie, redukując ryzyko chorób serca i przyspieszając procesy regeneracyjne. 

Czarna herbata może pomagać też w obniżaniu poziomu cholesterolu i cukru we krwi. Jednak nie należy traktować jej jako substytutu leków ani stosować jej w celach medycznych bez konsultacji z lekarzem. Regularne spożywanie czarnej herbaty może przyczynić się do obniżenia poziomu złego cholesterolu (LDL) oraz poprawy profilu lipidowego, co może korzystnie wpływać na zdrowie serca. Ponadto, badania sugerują, że czarna herbata może pomagać w regulacji poziomu cukru we krwi, co może być korzystne dla osób z cukrzycą typu 2.

Obecność kofeiny w czarnej herbacie stymuluje układ nerwowy, poprawiając funkcje kognitywne, takie jak koncentracja, pamięć i ogólna sprawność umysłowa. Jednak ilość kofeiny w czarnej herbacie jest niższa niż w kawie, co pozwala uniknąć nadmiernego pobudzenia. Czarna herbata dostarcza organizmowi składników mineralnych, takich jak potas, magnez, fluor i mangan. Te minerały odgrywają istotną rolę w utrzymaniu zdrowia kości, zębów i regulacji ciśnienia krwi. Herbata czarna nie tylko kusi smakiem, ale również oferuje szereg korzyści zdrowotnych. Jej antyoksydacyjna moc, zdolność poprawy funkcji kognitywnych, wsparcie dla układu sercowo-naczyniowego i immunologicznego sprawiają, że jest to napój, który warto uwzględnić w codziennej diecie dla dobra zdrowia i przyjemności z delektowania się jej wyjątkowym smakiem.

Jak powstaje czarna herbata? Sztuka produkcji czarnej herbaty

Czarne herbaty wytwarza się z liści krzewów herbacianych podobnych do tych, z których powstają inne rodzaje herbat. Zbiór liści odbywa się w różnych porach roku, zazwyczaj najlepsze rezultaty daje zbiór wiosną. Po zbiorze liście są poddawane utlenianiu, co nadaje im ciemny kolor i charakterystyczny smak. Następnie są suszone i sortowane według jakości.

Sposób produkcji:

Zbiór liści herbaty: Proces rozpoczyna się od zbioru liści herbaty z krzewów herbacianych. Liście zbierane są ręcznie lub maszynowo, a ich jakość może zależeć od pory zbiorów i wybranego szczepu herbaty.

Więdnięcie i zgniatanie: Wilgotne listki są układane, aby zwiędły na ramach, pod którymi jest nawiew ciepłego powietrza. Potem wkłada się je do rollerów (wanna rotacyjna), w których dochodzi do naruszenia ich struktury komórkowej i rozpoczyna się głęboka enzymatyczna oksydacja uwolnionych polifenoli. Ten krok pozwala liściom na stopniowe nabieranie ciemniejszego koloru i intensywniejszego smaku.

Utlenianie: Zgniecione liście są rozkładane w cienkiej warstwie, aby umożliwić im dostęp do tlenu. W tym procesie enzymy obecne w liściach reagują z tlenem, co powoduje utlenienie związków chemicznych wewnątrz liści. Ten etap jest kluczowy dla uzyskania charakterystycznego smaku i aromatu czarnej herbaty, tzw. “pełnej fermentacji”*.

Suszenie: Po osiągnięciu pożądanego stopnia utlenienia, liście herbaty są suszone, aby zatrzymać proces fermentacji. Suszenie może odbywać się na różne sposoby, w tym poprzez podgrzewanie w piecach lub na suszarkach pasowych.

Sortowanie i pakowanie: Po suszeniu liście herbaty są sortowane pod względem jakości i wielkości, a następnie pakowane do sprzedaży. Proces sortowania pozwala wyodrębnić różne gatunki herbaty czarnej, od najwyższej jakości do mniej wartościowych.

Ostateczny produkt, czyli czarna herbata, może mieć różne smaki, aromaty i właściwości w zależności od wielu czynników, takich jak rodzaj krzewu herbacianego, metoda zbioru i przetwarzania, warunki klimatyczne oraz techniki produkcji stosowane przez producenta. Każdy etap procesu produkcji wpływa na ostateczny charakter herbaty, co sprawia, że każda partia czarnej herbaty może mieć swoje unikatowe cechy.

W metodzie CTC, listki herbaty po zwiędnięciu, są mielone na zielono-brązową kaszę, która przechodzi przez rotujące bębny, w których tworzą się małe kuleczki o wielkości 0,5 – 3 mm. Kuleczki następnie przechodzą przez pasy fermentacyjne, gdzie dochodzi do.

Szeroki wybór czarnej herbaty od Czajownia

Herbata czarna liściasta, znana również jako hong cha, czyli herbata czerwona w chińskiej tradycji, jest produkowana na całym świecie, a najbardziej znane gatunki pochodzą z Chin, Indii, Sri Lanki, Tajwanu, Kenii i Turcji. Herbaty te różnią się smakiem, aromatem i stylem parzenia. Proces pełnej fermentacji nadaje jej charakterystyczny smak, a tradycyjne parzenie pozwala odkryć głębokie aromaty. Warto eksplorować świat herbaty czarnej, aby docenić jej różnorodność i zanurzyć się w fascynującym świecie tego wyjątkowego napoju. Czajownia, jako renomowany dostawca herbaty, kusi miłośników napojów liściastych szerokim wyborem czarnych herbat. To zaledwie wstęp do fascynującego świata, gdzie każdy liść kryje unikalny smak i aromat. Niezależnie od tego, czy preferujesz delikatność, czy mocny smak oferta Czajowni zaspokoi najbardziej wyrafinowane gusta. Zapraszamy do odkrywania bogactwa aromatów i smaków czarnej herbaty z naszej kolekcji!

Rodzaje czarnej herbaty

Czarne herbaty są produkowane na całym świecie, a najbardziej znane gatunki pochodzą z Chin, Indii, Sri Lanki, Tajwanu, Kenii i Turcji. Chociaż proces produkcji czarnej herbaty jest podobny, różnice w warunkach uprawy, metodach przetwarzania i lokalnych tradycjach wpływają na smak i charakter każdego gatunku.

Chińskie herbaty czarne: Chiny są ojczyzną herbaty czarnej, a najbardziej znane gatunki to Keemun, Zheng Shan Xiao Zhong (Lapsang Souchong) i Dian Hong. Każdy z tych gatunków ma swoje własne unikalne cechy smakowe i aromatyczne, które wynikają z różnic w terroir, metodach przetwarzania i odmianach krzewów herbacianych.

Indyjskie herbaty czarne: Indie są jednym z największych producentów herbaty czarnej na świecie, a ich najbardziej znane gatunki to Darjeeling i Assam. Herbaty Darjeeling są delikatne i kwiatowe, podczas gdy herbaty Assam są mocne i malinowe. Ponadto Indie produkują wiele innych gatunków herbaty czarnej o różnych smakach i profilach aromatycznych.

Cejlońskie herbaty czarne (ze Sri Lanki): Herbaty z Sri Lanki, dawniej znane jako Ceylon, są cenione za swoją jakość i różnorodność smaków. Słynne regiony produkcji herbaty na Sri Lance to Nuwara Eliya, czy Kandy. Herbaty te są zazwyczaj mocne i bogate w smaku, z nutami cytrusowymi i przyprawowymi.

Koreańska herbata czarna: Koreańska herbata czarna to absolutny rarytas na rynku herbat. Zbierana ręcznie jedynie raz do roku z najlepszych plantacji Hadongu, poddawana jest specjalnemu procesowi fermentacji i dodatkowego prażenia na małych patelniach. Ten unikalny proces nadaje jej wyjątkowy posmak kakao i gorzkiej czekolady, uczyniwszy z niej deserową specjalność.

Kenijska herbata czarna: Kenia jest jednym z największych producentów herbaty czarnej na świecie, a jej herbaty są znane z intensywnego smaku i ciemnego koloru naparu.

*Ciemnienie enzymatyczne, kontrowersje związane z powszechnie stosowanymi terminami fermentacja/oksydacja

Procesy zachodzące w liściach herbaty są niezwykle złożone i zaczynają się już w momencie zerwania ich z krzewu. Enzymy zawarte w liściach reagują z katechinami oraz tlenem, co prowadzi do szeregu procesów chemicznych. Ażeby uzyskać zieloną herbatę, liście muszą być niezwłocznie podgrzane, co dezaktywuje enzymy odpowiedzialne za ich naturalne ciemnienie. Natomiast liście herbaty białej, które nie są ogrzewane, są poddawane procesowi suszenia, co dezaktywuje enzymy wraz z utratą wody. Produkcja herbaty oolong i czarnej wymaga celowego uszkodzenia liści, aby przyspieszyć zachodzące przemiany.

Rozumienie fermentacji jako procesu beztlenowego (lub z ograniczonym dostępem do tlenu), wymagającego udziału drobnoustrojów, wydaje się być nieadekwatne w kontekście większości procesów produkcyjnych herbaty. W przypadku herbaty pu erh typu shu proces mikrobiologicznej fermentacji jest bardziej zbliżony do kompostowania, gdzie drobnoustroje odgrywają istotną rolę. Podobnie, herbatę żółtą, po deenzymacji dodatkowo dusi się pod przykryciem, co może oznaczać w jakimś stopniu fermentację mikrobiologiczną. Chociaż termin "fermentacja" może być używany w szerszym kontekście, aby opisać procesy tlenowe z udziałem bakterii to terminologia dotycząca procesów zachodzących w herbacie nadal pozostaje kontrowersyjna. Tak szeroko rozumiane pojęcie fermentacji ułatwia porównywanie procesów produkcji herbaty z procesami produkcji wina (i innych trunków) czy też serów i wędlin. Jednakże, ważne jest zrozumienie, że fermentacja w ścisłym sensie odnosi się do procesów beztlenowych, wymagających udziału drobnoustrojów, które nie są obecne w prawidłowej produkcji większości herbat. Dlatego też termin “fermentacja” może być mylący, gdy mówimy o procesach zachodzących podczas produkcji herbaty.

Termin "utlenianie" jest często stosowany w odniesieniu do procesów zachodzących w liściach herbaty czarnej, oolong i białej. Jednak cały kompleks reakcji, które zachodzą podczas produkcji herbaty, jest lepiej opisany jako ciemnienie enzymatyczne. Proces ten jest inicjowany po zerwaniu liścia i obejmuje reakcje z udziałem tlenu oraz enzymów, co prowadzi do zmiany składników chemicznych. Najprostszym przykładem tego procesu jest ciemnienie (brązowienie) przekrojonego na pół jabłka. W dużym uproszczeniu podobny proces zachodzi również w przypadku zerwanych i uszkodzonych liści herbaty. Warto również zauważyć, że procesy produkcji herbaty często są oparte na wielu różnych metodach, które wpływają na ostateczny charakter i smak herbaty, często nieujawnianych publicznie, co nadaje każdej herbacie jej wyjątkowość.

Może Ci się także spodobać: 

• Pu Erh
• Darjeeling
• Herbata aromatyzowana